Xiphophorus hellerii “Rio Jimba”

Order: Cyprinodontiformes
Onderorder: Cyprinodontoidei
Familie: Poeciliidae
Onderfamilie: Poeciliinae
Geslacht: Xiphophorus
Soort: Xiphophorus hellerii, Heckel, 1848

Xiphophorus hellerii "Rio Jimba", algemeen bekend als zwaarddrager, kan een maximale grootte van ongeveer 15 cm bereiken (zonder zwaard). Vrouwtjes worden groter en robuuster. Het algemene figuur van deze vis is slank en lang met een puntig hoofd en de mond is naar het oppervlak gericht. Mannetjes ontwikkelen een lange zwaardachtige groei aan de onderkant van de staartvin.

De kleur van deze wild-vormen mannen is beige op de bovenste helft van het lichaam en zilverblauw aan de onderkant. In het midden van het lichaam is een geel en rode streep zichtbaar, die van het oog tot aan de staartvin loopt. De rug- en staartvin hebben een licht geel tot oranje tint. Het zwaard is zwart aan de rand met een geel tot witte streep in het midden. De buik-, anaal- en borstvinnen zijn transparant.

Vrouwen zijn helder beige aan de bovenkant van het lichaam en wit aan de onderkant. Aan de zijkanten van het lichaam is een patroon van helderblauwe en rode strepen zichtbaar. Deze strepen lopen van de ogen tot aan de staartvin. De rug- en staartvin kunnen een lichtgele tot oranje tint hebben. Alle andere vinnen zijn transparant.

Deze soort is een actieve zwemmer, wordt zelden gezien zonder enige beweging. Hij zoekt naar voedsel aan de oppervlakte. Verder is deze vis vooral bezig met paren en paringsgedrag. Mannen zwemmen achteruit voor het vrouwtje om haar aan te trekken.

Zwaarddragers zijn een veelvoorkomende vis in de hobby, maar wilde vormen zoals de "Rio Jimba" worden zelden gezien. Wilde zwaarddragers worden over het algemeen groter, maar hebben minder nakomelingen dan kweekvormen.

Xiphophorus hellerii is een Midden-Amerikaanse vis. De belangrijkste verspreidingsgebieden zijn Mexico, Guatemala en Honduras. De wilde variant "Rio Jimba" komt uit Mexico, Chiapas, van een rivier in het stadje La Jimba.

Over het algemeen houdt X. hellerii van rivieren met een gemiddelde tot snelle stroming en helder water. Deze vis is niet gevoelig voor de hardheid, pH en temperatuur van het water. Hij kan daarom gedijen in water met een temperatuur van 22 - 28 °C, een pH van 6,5 - 8,5 en een hardheid tussen 10° - 30° dGH. Dit zou ook de reden kunnen zijn waarom deze vis overleeft en zich voortplant in wateren waar hij oorspronkelijk niet vandaan komt.
X. hellerii is een verwilderde soort in veel tropische en subtropische gebieden van de hele wereld.

Xiphophorus hellerii is een alleseter en eet in de natuur vooral kleine insecten en hun larven, kreeftachtigen, kleine vissen, algen en waterplanten. Deze soort oriënteert zich meer op voedsel aan de oppervlakte.

In gevangenschap is het mogelijk om deze vis te voeren met bijna elk visvoer dat op de markt verkrijgbaar is. Om een ​​vis gezond te houden is het belangrijk en raadzaam om een ​​gevarieerd dieet te voeren. Van vlokken, korrels, pasta's, tabletten, bevroren tot levend voer, alles kan gegeven worden.

Wij voeren onze groep X. hellerii voornamelijk met Insect soft granulaat, Dr. Bassleer Acai en Spirulina soft granulaat.

Met ongeveer 15 cm wordt deze vis vrij groot. Ook leeft hij graag in groepen, wat betekent dat er meer zwemruimte nodig is. Daarom is een aquarium vanaf 100 cm lengte noodzakelijk.

Het is goed om het aquarium in te richten met decoratie, zodat vrouwen de kans hebben om zich te verstoppen. Vooral als de mannen de vrouwen langere tijd achtervolgen, zijn verstopmogelijkheden belangrijk. Ook fijne planten kunnen de baby's helpen om te overleven, en niet te worden opgegeten, in het aquarium met de ouders. Het aquarium moet een filter, verlichting en, afhankelijk van de kamertemperatuur, een interne verwarming hebben. Omdat deze soort langer leeft in kouder water, mag X. hellerii niet langdurig boven de 25° C worden gehouden. Wekelijkse waterverversingen van ongeveer 50% zijn ook nodig om de vissen gezond te houden.

X. hellerii is een geweldige vis voor een gezelschapsaquarium. Het is een niet-agressieve en actief zwemmende soort. Maar er moet wel op worden gelet dat er meer vrouwen dan mannen in de aquaria zitten, aangezien mannen vooral bezig zijn met paren en paringsgedrag. Dit kan stress veroorzaken bij de vrouwtjes, als ze niet af en toe een pauze krijgen.
X. hellerii jaagt op kleine garnalen, kleine vissen en babyvissen, daarom moeten de jongen gescheiden worden van de volwassen zwaarddragers.

Geslachtsbepaling van X. hellerii is in de meeste gevallen heel eenvoudig. De zogenaamde "vroegrijpe - mannetjes" ontwikkelen hun geslachtskenmerken al in de eerste weken.

Mannen hebben een slanker lichaamsfiguur en zien er langer uit. Ze ontwikkelen een langwerpige staartvin, wat ze een zwaard noemen. Mannetjes hebben levendigere kleuren dan vrouwtjes en vertonen bij wild-vormen meestal de typisch rode en gele streep aan de zijkanten van het lichaam. De anaalvin van mannetjes (gonopodium) wordt gebruikt als geslachtsorgaan. Deze ziet er langer en dunner uit en kan naar de zijkant buigen. In vergelijking, zwemmen mannetjes actiever en proberen ze vrouwtjes te imponeren door achteruit voor of om hen heen te zwemmen.

Vrouwen worden dikker en zien er niet zo lang uit qua lichaamsvorm. Al hun vinnen blijven normaal. De kleur is meestal wat doffer dan die van mannen. Als ze zwanger zijn, ontwikkelen vrouwtjes een zwarte "zwangerschapsvlek" in de achterkant-regio en krijgen ze een enorme buik. Vrouwtjes zwemmen over het algemeen rustiger dan mannetjes.

Het enige wat het lastig maakt om in een vroeg stadium het geslacht te bepalen, is het feit dat sommige mannetjes "laat rijpende - mannen" zijn. Dat wil zeggen dat ze er wekenlang uitzien als een vrouw en pas laat de geslachtskenmerken van een man ontwikkelen. Deze mannen houden de typische hogere lichaamsvorm van een vrouw, worden meestal groter en ontwikkelen niet altijd de fellere kleuring die mannen hebben. Het gonopodium en het zwaard ontwikkelen zich, waardoor een man te herkennen is.

Daarom hoor je vaak dat X. hellerii van geslacht kan veranderen, wat absoluut niet waar is.

Xiphophorus hellerii is een levendbarende, wat betekent dat hij geen eieren legt maar deze in de buik uitbroedt. De baby's zijn volledig ontwikkeld tegen de tijd dat ze geboren worden en de moederbuik verlaten.

De paring begint met dat de man indruk probeert te maken op de vrouw. Dit gebeurt de hele dag door en bestaat uit het zwemmen rond de vrouw. Ook het achteruit zwemmen voor het vrouwtje, om het zwaard van de man te presenteren is zichtbaar. De man zwemt dan zijwaarts naar de vrouw en bevrucht haar door zijn gonopodium in het genitale gebied van het vrouwtje te steken. Dit komt het meest voor als vrouwtjes aan het bevallen zijn of net klaar zijn met bevallen. Het paringsgedrag van de man kan de vrouw stress bezorgen, daarom moeten er altijd meer vrouwen dan mannen in het aquarium zijn. Dit om de stress voor een enkel vrouwtje te minimaliseren.
Wanneer de bevruchting succesvol is, kan het vrouwtje het sperma opslaan en meerdere keren eieren in haar bevruchten. Als de vrouw zwanger is, krijgt ze een dikke buik en ontwikkelt het een zwarte "zwangerschapsvlek" in de buik-regio.

Na 28 - 46 dagen (afhankelijk van de temperatuur) zoekt de vrouw een rustig, goed verborgen plekje, tussen planten of iets dergelijks. Daar laat ze in de loop van een dag 20 - 150 baby's vrij (afhankelijk van hoe groot de vrouw is). Deze baby's zijn ongeveer 3 - 4 mm groot. Het zijn dan nog geen goede en snelle zwemmers, daarom hebben ze schuilplaatsen nodig. Zijn die er niet, dan jagen de volwassen vissen, zelfs de moeder, op de jonge visjes.

Bij het kweken thuis is het raadzaam om de ​​vrouw kort voor het paaien in een eigen kweekbakje te plaatsen en haar eruit te halen nadat ze klaar is met bevallen. Op deze manier zitten de baby's in een apart kweekbakje, weg van roofdieren en zijn de jongen makkelijker op te kweken. De babyvisjes kunnen gevoerd worden met heel fijn of poederig voer (gemalen vlokken, korrels, etc.).

De baby's ontwikkelen zich vrij snel en zijn geslachtsrijp na ongeveer 3 maanden. Bevruchting van jonge vrouwen is mogelijk voordat ze geslachtsrijp zijn. Hiermee dient rekening te worden gehouden bij het kweken of houden van verschillende stammen van X. hellerii.