Osteoglossum bicirrhosum

Order: Osteoglossiformes
Familie: Osteoglossidae
Geslacht: Osteoglossum
Soort: Osteoglossum bicirrhosum, Cuvier, 1829

Osteoglossum bicirrhosum, is een vis uit de familie Osteoglossidae en is algemeen bekend als "Zilveren Arowana". Het is de grootste Arowana-soort welke maximaal 130 cm groot kan worden en in de natuur meer dan 10 kg kan wegen.

De algemene lichaamsvorm is lang en slangachtig, maar afgeplat aan de zijkanten. De rug- en anaalvin strekken zich uit over de achterste helft van het lichaam van de arowana. De andere vinnen zijn vergelijkbaar klein en vooral de staartvin lijkt kleiner naarmate de vis ouder wordt. Deze soort heeft een diep ingesneden mond die naar boven, naar het oppervlak wijst. Dit geeft ze de mogelijkheid om deze in een grote hoek te kunnen openen. Ze hebben ook twee korte baarddraden die naar boven wijzen en als het ware het wateroppervlak van onderen voelen wanneer de vis zwemt.
De algehele kleuring is bij volwassenen zilverwit, wat soms ook meer beige of blauwachtig kan lijken. Jongen zijn kleurrijker en vertonen meer blauw in de lichaamsschubben en meer rood in de vinnen dan volwassenen.

Arowana's groeien snel en bereiken hun geslachtsrijpheid na ongeveer 3,5 jaar, waarbij ze een grootte van ongeveer 50 - 60 cm bereiken.

Overdag patrouilleert deze vis constant over het wateroppervlak op zoek naar voedsel. Alleen als hij slaapt of bedreigd wordt, zoekt hij dieper water om stil te blijven en zich te verstoppen. Dit verstopgedrag is vaker te zien bij jongere exemplaren, die een gemakkelijkere prooi zijn voor grotere roofdieren. Osteoglossum bicirrhosum is een krachtige vis, die hoog uit het water kan springen om prooien te bereiken, zittend op takken boven het wateroppervlak. Vanwege dit gedrag worden Zilveren arowanas soms "Monkey Fish" genoemd. Daarnaast is deze soort ook bekend onder de synoniemen "Aruanã" of "Arahuana".

Deze soort heeft een brede verspreiding in Brazilië, Guyana en Frans-Guyana. Daar zijn ze te vinden in de zijrivieren van de Rio Amazonas, de Rupununi-rivier en de Oyapock.

Osteoglossum bicirrhosum geeft de voorkeur aan langzaam stromende, overstroomde zijgebieden van de hoofdrivieren. Daar zwemt hij laag onder het wateroppervlak, op zoek naar voedsel in de takken boven het water.

Het water is in al zijn leefgebieden meer dan 24 °C warm en kan oplopen tot 30 °C. De pH en hardheid van het water verschilt van rivier tot rivier, maar is meestal licht zuur en zacht.

Deze vis is voornamelijk een carnivoor (vleeseter), maar af en toe eet hij ook plantaardig materiaal, zoals fruit, noten en bladeren, welke in het water zijn gevallen.

Deze vis is een van de toppredatoren in zijn habitat, aangezien het een van de langste vissen is met een enorme mond. Naast prooien die hij in het water vangt (vissen, kikkers, waterinsecten, wormen, enz.), jaagt hij ook op prooien op en boven het wateroppervlak. Gevallen insecten, vogels, zwemmende knaagdieren en zelfs vleermuizen kunnen door deze krachtige vis worden gevangen. Het wordt regelmatig gezien dat deze vis hoog uit het water springt om prooien te bereiken die op takken boven het water zitten. Met slangachtige kronkels kan hij tot 1,5 - 2 meter boven het wateroppervlak springen.

In gevangenschap is het mogelijk om deze vis een breed scala aan voedsel aan te bieden. Wanneer deze vis nieuw aan het aquarium wordt toegevoegd, kan het enkele dagen duren voordat hij begint te eten. Als hij klein is, is het mogelijk om Arowana's te voeren met kleiner, drijvend voedsel, zoals muggenlarven, vlokken of kleine pellets. Ook insecten, zoals kleine, sprinkhanen, krekels, meelwormen etc. zijn een eiwitrijk voedsel, dat meestal erg goed wordt aangenomen.
Hoe groter de Arowana wordt, hoe groter het voedsel moet worden gekozen. Het is mogelijk om grote drijvende carnivoren pellets (zoals Hikari Jumbo Carnisticks), mosselen, garnalen en visfilet te voeren. Het voeren van Arowana's met warmbloedig vlees zoals runderhart is niet nodig. Ook het voeren van levende gewervelde dieren zoals voedervissen, kikkers, ratten en muizen en kuikens is niet nodig, aangezien Arowana's dood en bewerkt voedsel zonder problemen eten. Bovendien is het in strijd met de dierenbeschermingswetten!

Deze vis is een van de grootste tropische vissen die vaak gehouden worden, en helaas ook meestal in te kleine aquariums. Zilveren arowana's kunnen in gevangenschap 100 - 120 cm groot worden en zijn actieve zwemmers. Voor volwassen exemplaren zijn aquariums die groot genoeg zijn meestal alleen te zien in openbare aquaria of dierentuinen. Ongeveer 5.000 - 10.000 liter zou voor hen beschikbaar moeten zijn. Niettemin is het houden van jongere exemplaren in de meeste gevallen geen probleem. Voor Arowana's van 15 - 50 cm is een aquarium met een lengte van 2 - 3,5 meter goed, maar geen definitieve oplossing. De hoogte is niet zo belangrijk als de lengte, maar zou niet onder de 50 cm moeten worden gekozen.

Arowana's kunnen schichtig zijn en snel schrikken. Hun eerste reactie is vluchten, wat resulteert in springen of snel zwemmen in de tegenovergestelde richting van het gevaar. Daarom kan veel decoratie in het aquarium averechts werken, omdat deze vissen de neiging hebben zichzelf te bezeren als ze ertegenaan botsen. Over het algemeen is het dus beter om scherpe en puntige rotsen of drijfhout te vermijden bij het inrichten van een Arowana-aquarium. De ondergrond maakt eigenlijk niet uit, aangezien O. bicirrhosum het grootste deel van zijn leven onder het wateroppervlak doorbrengt.

Het volgende belangrijke punt is een stevig deksel. Omdat Arowana's uitstekende springers zijn, manoeuvreren ze door elk klein gaatje dat ze zien en waar ze doorheen passen. Een goed gesloten aquarium voorkomt dat de Arowana springt en op de vloer uitdroogt.
Hoe groter het dier wordt, hoe zwaarder het deksel moet zijn, 10 kg vis kan veel schade aanrichten! Het beste is om plastic/PVC deksels te gebruiken, omdat deze niet snel breken en voorkomen dat de Arowana zijn hoofd kapot slaat. Glazen deksels kunnen breken en de Arowana snijden, wat resulteert in dodelijk bloedverlies.

Een ander belangrijk punt is het filter van het aquarium. Omdat deze soort veel uitwerpselen produceert door de grote vraag naar voedsel, moet er een goed filter aanwezig zijn.
Wekelijkse waterverversingen van minimaal 50% zijn verplicht. Het aquariumwater moet ongeveer 25 - 29°C zijn. Zorg ervoor dat de verwarming buiten bereik van de vissen is, want ook die kan door de Arowana worden beschadigd als hij schrikt. Probeer neutraal tot licht zuur te blijven met de pH en voeg niet te veel mineralen toe aan het water.
Arowana's zijn dag-actief en oriënteren zich op licht. Het is dus zinvol om 10 - 12 uur per dag een lamp aan te hebben. Ook hier mag de lamp niet onder het deksel zitten, omdat de Arowana erin kan springen.

Het is mogelijk om Arowana's alleen te houden, in groepen (als de ruimte het toelaat) of met andere vissen. Er moet alleen op worden gelet dat de medebewoners niet binnen zijn voedselspectrum vallen. Dus veel grotere cichliden, tetra's en plecos zijn een goede keuze voor gezelschap. Vooral grote plecos bewonen een totaal andere zone in het aquarium, wat die twee vissen de mogelijkheid geeft om uit elkaars vaarwater te blijven.

Het bepalen van het geslacht van O. bicirrhosum is in de meeste gevallen niet zo moeilijk, hoewel het wel makkelijker wordt naarmate de vis groter wordt.

Mannen blijven doorgaans wat dunner en minder volumineus dan vrouwtjes. Jong- tot volwassen mannen ontwikkelen ook een langere onderkaak, die de bovenkaak overlapt. Dit en een grotere keelzak zijn nodig voor het uitbroeden van de eieren in de mond, wat de taak van het mannetje is. Er wordt ook gezegd dat jongere mannetjes kleurrijker zijn dan vrouwtjes.

Mannen zijn over het algemeen agressiever en eten sneller. Wanneer ze in groepen met beide geslachten worden gehouden, zijn zij de eersten bij het eten.
Vrouwtjes zijn wat meer verlegen en schrikken sneller.

Arowana's zijn mondbroeders en broeden meestal maar één keer per jaar. De balts begint met de man en vrouw die in cirkels zwemmen en een nest (zandgreppel) op de grond bouwen. Dit kan meerdere dagen duren.

Als de vrouw er klaar voor is, legt ze 30 - 50 oranje eieren op de grond. Tegelijkertijd bevrucht de man het legsel terwijl hij snel zijn kop schudt.

De man nzwemt dan zijwaarts met zijn hoofd richting de eieren en verzamelt ze voorzichtig met zijn mond. Hij bewaart ze vervolgens in zijn mond/kieuwzak waar hij de eieren de komende 50 - 60 dagen zal beschermen en uitbroeden. Na ongeveer deze twee maanden zullen de volledig ontwikkelde baby's de beschermende mond verlaten, ze zijn dan 6 - 10 cm groot.

In gevangenschap worden zilveren arowana's meestal in buitenvijvers gekweekt, omdat ze veel ruimte nodig hebben. Vaak halen ze de jongen, vlak voordat de vader de jongen in het water loslaat, uit de mond van de vader.